30 Απριλίου- Αντιζωή

Τι θα πάρουμε αν… αντιστρέψουμε έναν άνθρωπο;

Του Γιάννη Πλιώτα

Μετά τις διακοπές και ενώ οι ρυθμοί επιστρέφουν στο φυσιολογικό, θα χρειάζεστε φαντάζομαι ένα βιβλίο ήρεμων ρυθμών και λίγο πολύ εγνωσμένης αξίας. Εν μέσω της πολυδιαφημισμένης κρίσης, κανείς δεν θέλει να χάσει χρόνο και χρήματα διαλέγοντας ένα βιβλίο που θα ξεκινήσει τρεις φορές και θα το παρατήσει και τις τρεις (πάντα αναλογιστείτε το ενδεχόμενο ότι μπορείτε να στηρίξετε τραπέζια που γέρνουν).


Αφού υπάρχει αυτή η ανάγκη, λοιπόν, θα συστήσω ένα καλό βιβλίο και όπως διαπιστώνω μετά από πολύ καιρό, είναι βιβλίο ξένου συγγραφέα. Δεν είναι θέμα άποψης προφανώς – απλά έτυχε το τελευταίο διάστημα να πέφτουν στα χέρια μου μόνο βιβλία Ελλήνων, τα οποία αν μπήκατε στον κόπο να τα διαβάσετε, ελπίζω να μείνατε απόλυτα ικανοποιημένοι (αν και μετά την απομάκρυνση απ’ το ταμείο, ξέρετε τι συμβαίνει).
Πιο συγκεκριμένα, για σήμερα θα προτείνω την «Αντιζωή» («Counterlife» ο αγγλικός τίτλος) του Φίλιπ Ροθ, το οποίο μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πόλις. Το βιβλίο έχει γραφτεί το 1986 και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα του Ροθ, ανάμεσα σε έργα όπως το «Ζούκερμαν Δεσμώτης», «Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής», «Το σύνδρομο του Πόρτνοϊ» και το «Ανθρώπινο Στίγμα».

Ο συγγραφέας είναι πασίγνωστος και έχει και πολλούς φίλους στη χώρα μας, αλλά θα προσπαθήσω να γράψω λίγα λόγια για αυτόν, χωρίς να συμπεριλάβω όλα όσα γράφει το βιογραφικό του, γιατί θα χρειαζόμουν δύο σελίδες μόνο για αυτό. Ο Φίλιπ Ροθ γεννήθηκε το 1933 στο Νιούαρκ του Νιού Τζέρσεϊ, μέρος όπου διαδραματίζεται και ένα κομμάτι της «Αντιζωής». Σπούδασε αγγλική φιλολογία στα πανεπιστήμια του Bucknell και του Σικάγου. Διετέλεσε καθηγητής της συγκριτικής λογοτεχνίας στα πανεπιστήμια του Πρίνστον, της Νέας Υόρκης (Hunter College) και της Πενσυλβάνια. Διηύθυνε τη σειρά «Συγγραφείς της άλλης Ευρώπης» στις εκδόσεις Penguin και γνώρισε στο αμερικανικό κοινό συγγραφείς όπως ο Bruno Schulz και ο Μίλαν Κούντερα. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν πολλά από τα έργα του. Ο Φίλιπ Ροθ έχει τιμηθεί με τα βραβεία National Book Award, Pulitzer, PEN/Faulkner, National Book Critics Circle Award, National Medal of Arts και με το Gold Medal in Fiction της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων. Και με πολλά άλλα που παραλείπω.

Τι είναι, όμως η «Αντιζωή»; Είναι ένα ευρηματικό σε σύλληψη μυθιστόρημα, που δίνει διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας δύο σαραντάρηδων, ενός συνηθισμένου, πραγματιστή οδοντιάτρου και του αδερφού του μποέμ, συγγραφέα Νέιθαν Ζούκερμαν. Ανάμεσά τους και ανάμεσα στα πέντε κεφάλαια του βιβλίου, ο συνδετικός κρίκος είναι η θρησκεία τους: είναι Εβραίοι και ενώ ο ένας από αυτούς ξεκάθαρα αδιαφορεί για αυτό το (τυχαίο κατά τη γνώμη του) γεγονός, ο άλλος μέσα από τα περιστατικά που αφηγείται η πένα του Νέιθαν, παρουσιάζεται ως ιδεολογικός ακροβάτης. Τη μία στιγμή ζει την ήρεμη ζωούλα του με τη γυναίκα, τα παιδιά και την ερωμένη του και την άλλη παρατάει τα πάντα για να υψώσει τη σημαία του σιωνισμού σε έναν οικισμό εποίκων της Δυτικής Οχθης. Είναι ένα ερώτημα που τίθεται εύγλωττα μέσα απ’ τις σελίδες του βιβλίου: Τι θα πάρουμε αν αντιστρέψουμε έναν άνθρωπο;

Η «Αντιζωή» του Φίλιπ Ροθ είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβάσετε όχι μόνο για τα ακόμα επίκαιρα θέματα που θίγει, αλλά και για τον επιδέξια πλεγμένο τρόπο γραφής του αμερικάνου συγγραφέα. Όλα τα χαρακτηριστικά του βιβλίου, συμπυκνώνονται με μία ρήση του Τσέχωφ που αναφέρεται και στο βιβλίο: "Αν στην πρώτη πράξη ένα πιστόλη κρεμαστεί στη σκηνή, θα εκπυρσοκροτήσει στην τρίτη." Αν έπρεπε να το αντιστοιχήσω σε κάποια ταινία, θα διάλεγα προφανώς μία από τις ταινίες νεύρωσης του Γούντι Αλεν, που επιλέγει να σατιρίσει με έξυπνο τρόπο χλωρά, ξερά, ιερά και όσια. Η πολύ καλή μετάφραση είναι της Χριστίνας Ντόκου, ενώ η απαιτητική επιμέλεια έχει γίνει από τον Αχιλλέα Κυριακίδη. Το βιβλίο «Αντιζωή» θα το βρείτε στο κοντινότερο βιβλιοπωλείο έναντι είκοσι ευρώ. Τη δική σας αντιζωή, θα πρέπει να την αναζητήσετε στο αρνητικό της φωτογραφίας του εαυτού σας.

16 Απριλίου- Βραβεία περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ

Καλημέρα σε όλους και εύχομαι καλές γιορτές, ελπίζοντας το Πάσχα να σας βρει με αγαπημένα πρόσωπα και σε τόπους ιδιαίτερους. Και γιατί όχι αυτές οι μέρες διακοπών, να αποδειχθούν και μια καλή αφορμή για να περάσετε μερικές ώρες συντροφιά με ένα βιβλίο.
Η σημερινή θεματολογία της στήλης αντλείται από το χωρο του βιβλίου και συγκεκριμένα από τις δραστηριότητες ενός σχετικού εντύπου, ίσως αυτού που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σχετικότερο όλων. Πριν λίγες μέρες ανακοινώθηκαν οι μικρές λίστες για τα βραβεία του περιοδικού «Διαβάζω», το οποίο θεωρείται το πιο έγκυρο περιοδικό της εγχώριας βιβλιοκριτικής και κάθε χρόνο τα βραβεία που απονέμει αναμένονται με ανυπομονησία από τους φίλους του καλού βιβλίου. Υπάρχει βέβαια και η ένσταση της αντίθετης άποψης, ότι ειδικά στο βιβλίο τα βραβεία είναι αδόκιμα, αλλά και η λογοτεχνία είναι τέχνη και σαν τέχνη μπορεί να κρίνεται. Και επίσης στην ταλαιπωρημένη και περιορισμένης απήχησης σκηνή της Ελλάδας, δεν βλάπτει λίγη παραπάνω προβολή από τα ΜΜΕ.
Για δωδέκατη, λοιπόν χρονιά θα απονεμηθούν τα εν λόγω βραβεία σε μια τελετή που θα λάβει χώρα στις 4 Μαίου στο Νέο Μουσείο Μπενάκη, στην Αθήνα. Οι κατηγορίες στις οποίες διαγωνίζονται τα υποψήφια βιβλία είναι μυθιστορήματος, διηγήματος, δοκιμίου, ποίησης, πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, εικονογραφημένου παιδικού λογοτεχνικού βιβλίου και τέλος παιδικού λογοτεχνικού βιβλίου για μεγάλα παιδιά. Για να μην επεκταθούμε και μιας και όλα τα υποψήφια βιβλία μπορείτε να τα βρείτε στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στη διεύθυνση
http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=1002396&lngDtrID=253,
θα παραθέσω αναλυτικά μόνο τα υποψήφια στην πρώτη κατηγορία, αυτή του μυθιστορήματος, που όπως καταλαβαίνετε ενδιαφέρει και πιο συγκεκριμένα τη θεματολογία των «Ραφιών». Τα δέκα υποψήφια βιβλία για καλύτερο μυθιστόρημα σύμφωνα με την κριτική επιτροπή του «Διαβάζω» είναι τα εξής:

Γκάκας Σέργιος, Στάχτες, εκδόσεις Καστανιώτη
Ελευθερίου Μάνος, Άνθρωπος στο πηγάδι, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ευσταθιάδη Μαρία, Το κόκκινο ξενοδοχείο: Η αδύνατη αναπαράσταση, εκδόσεις Κέδρος
Θέμελης Νίκος, Οι αλήθειες των άλλων, εκδόσεις Κέδρος
Καραγάτση Μαρίνα, Το ευχαριστημένο ή Οι δικοί μου άνθρωποι, εκδόσεις Άγρα
Κούρτοβικ Δημοσθένης, Τι ζητούν οι βάρβαροι, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
Μαγκλίνης Ηλίας, Η ανάκριση, εκδόσεις Κέδρος
Μαρούτσου Έλενα, Μεταξύ συρμού και αποβάθρας, εκδόσεις Καστανιώτη
Σταμάτης Αλέξης, Βίλα Κομπρέ, εκδόσεις Καστανιώτη
Χρυσόπουλος Χρήστος, Η λονδρέζικη μέρα της Λώρας Τζάκσον, εκδόσεις Καστανιώτη

Καμαρώνω κι εγώ λίγο σαν γύφτικο σκεπάρνι, γιατί αν θυμάστε δύο από τα βιβλία της λίστας («Μεταξύ συρμού και αποβάθρας» της Έλενας Μαρούτσου και «Η λονδρέζικη μέρα της Λόρας Τζάκσον» του Χρήστου Χρυσόπουλου, αμφότερα από τις εκδόσεις Καστανιώτη), είχαν παρουσιαστεί πολύ πρόσφατα από τις σελίδες της Μπρίζας και μάλιστα συνοδεύονταν από αποκλειστικές συνεντεύξεις των συγγραφέων τους. Επίσης υπογραμμίζω ότι για το επόμενο φύλλο είναι προγραμματισμένη μια παρουσίαση του βιβλίου του επίσης υποψηφίου (στην κατηγορία πρωτοεμφανιζόμενων) Νίκου Αδάμ Βουδούρη, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τη Μεσσηνία. Το βιβλίο του είναι μια συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Ο βυθός είναι κοντά» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη- περισσότερα σε λίγες μέρες. Και μιας και αναφέρθηκα στα προσεχώς, στο μεθεπόμενο φύλλο θα έχω παρουσίαση του πλέον πρόσφατα μεταφρασμένου βιβλίου του πολύ διάσημου και στη χώρα μας Φίλιπ Ροθ, την «Αντιζωή».
Νομίζω ήρθε η ώρα για αποφώνηση. Καλά να περάσετε με βεγγαλικά ή χωρίς και καλές αναγνώσεις ως την επόμενη συνάντησή μας.

9 Απριλίου- Το μυστικό της τελευταίας σελίδας

«Ο ήλιος βρήκε διέξοδο στα ερείπια των παλιών σπιτιών»*


Καλημέρα! Μετά από αυτόν τον λιτό στίχο, που πήρε τη θέση του προλόγου, η συνέχεια δεν μπορεί παρά να είναι ανάλογη. Στη σημερινή στήλη φιλοξενούμε έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα, τον Νίκο Χρυσό, του οποίου το μυθιστόρημα «Το μυστικό της τελευταίας σελίδας» κυκλοφόρησε τον μήνα που μας πέρασε από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Είναι ένα βιβλίο αξιόλογο και όπως θα διαπιστώσετε παρακάτω, δεν μένει στην επιφάνεια των πραγμάτων, αλλά αναλύει σε βάθος την ουσία τους. Εντύπωση, δε, μου έκαναν η επιλογή του ιδιαίτερου θέματος και το ύφος του συγγραφέα, που παραπέμπουν σε άτομο εξαιρετικά καλλιεργημένο και μεγαλύτερης ηλικίας, αν θεωρηθεί ότι η ηλικία είναι ποσό ανάλογο της σοφίας. Ολα τα παραπάνω βέβαια αναιρούνται αν το περιεχόμενο είναι αλληγορικό και ο Νίκος Χρυσός δεν υπάρχει, αλλά είναι ένα καλοστημένο κόλπο του marketing.

«Ποιος δεν φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ τις ψευδαισθήσεις ποιος δεν τις φοβάται…»

Φυσικά αστειεύομαι, ένα inside joke, όπως θα καταλάβει οποιοσδήποτε διαβάσει το βιβλίο. Ας γνωρίσουμε τον κύριο Χρυσό λίγο καλύτερα μέσα από το βιογραφικό του. Ο Νίκος Χρυσός γεννήθηκε το 1972, φοίτησε στο Βιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Τμήμα Σκηνοθεσίας της Σχολής Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα, ενώ «Το μυστικό της τελευταίας σελίδας» είναι το πρώτο του βιβλίο, όπως ήδη ανάφερα.

«Εμαθα να ταξινομώ τα γεγονότα από τα μουδιασμένα, αδέξια χέρια σου ως την κοινωνική μας Ιστορία»

Στα περί της πλοκής: Ο πολύ συμπαθής, χαμηλών τόνων κεντρικός ήρωας Χρήστος Κάσσιος (που υποψιάζομαι ότι έχει μπολιαστεί με πολλά στοιχεία του χαρακτήρα του συγγραφέα), είναι ένας τριαντατριάχρονος δημοσιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας στην υπηρεσία ενός εκ των μεγαλύτερων εκδοτικών οργανισμών της χώρας μας. Λίγο πολύ είναι μια συμβιβασμένη φιγούρα, ουσιαστικά ένα ακόμα εξάρτημα του συστήματος παραγωγής κέρδους. Παράλληλα είναι και λάτρης παλαιών βιβλίων, αγαπάει την ποίηση και ενίοτε συστήνεται χρησιμοποιώντας στίχους ποιητών.

Εχοντας ανασύρει πρόσφατα τον εαυτό του από ένα προσωπικό ναυάγιο, βρίσκει διέξοδο για τις σκέψεις του σε ένα ξεχασμένο λογοτεχνικό ρεύμα, που αρχίζει να συζητιέται σε λογοτεχνικούς κύκλους, ενώ παράλληλα ανεξήγητα ίχνη του ρεύματος αρχίζουν να εμφανίζονται στις τελευταίες σελίδες βιβλίων. Η περιέργεια τού Κάσσιου τον ωθεί σε μία ενδελεχή έρευνα όχι μόνο σε παλαιοβιβλιοπωλεία και πάγκους στο Μοναστηράκι, αλλά και στο χρόνο μέσα από συζητήσεις με ανθρώπους, που θα μπορούσαν να είναι η προσωποποίηση της εκδοτικής ιστορίας των τελευταίων πενήντα χρόνων. Στο πλευρό του είναι πρώτα απ’ όλα ο φίλος του Κάστρο (εκ του Φιντέλ), ένας γείτονας, πιτσιρικάς φοιτητής και ο Οδυσσέας, ο ιδιοκτήτης ενός μαγειρείου, στο οποίο ανά πάσα στιγμή καταφεύγουν για να ανακεφαλαιώσουν την εξέλιξη των ερευνών τους. Ο Κάσσιος, όμως δεν αργεί να αντιληφθεί ότι πίσω από τις φαινομενικά τυχαίες αναφορές στο ξεχασμένο λογοτεχνικό ρεύμα, κρύβεται ένα είδος λογοτεχνικής συνωμοσίας. Μια απάτη. Αν και το «Μυστικό της τελευταίας σελίδας» δεν είναι βιβλίο που στηρίζεται στη γρήγορη δράση, τις ανατροπές και τα ανελέητα ανθρωποκυνηγητά, καλύτερα να μην αποκαλύψω περισσότερα για την εξέλιξη της υπόθεσης – το αφήνω σε εσάς.

«Χρόνια ο ουρανός ήτανε ένα δύσκολο χαρτί κρυμμένο μεσ’ στην τσέπη μου»

Οπως έγραψα και στην εισαγωγή, το βιβλίο του Χρυσού δεν είναι από αυτά που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «εύκολο», αν μπορεί να στοιχειοθετηθεί τέτοιος ορισμός για βιβλίο. Το «Μυστικό της τελευταίας σελίδας» ξεδιπλώνει χωρίς βιασύνη τις αρετές του και ανταμείβει με το άρωμα που αποπνέει, σαν ελληνικός καφές συνοδευόμενος από φρέσκα κουλουράκια, ένα κυριακάτικο πρωί. Ο συγγραφέας φαίνεται ότι έχει διαβάσει πολύ, η γραφή του είναι εξαιρετικά ώριμη, μαντεύω έχει αστείρευτο μεράκι και αγαπάει πολύ αυτό που κάνει. Αν έπρεπε να τον χαρακτηρίσω με μία λέξη, θα διάλεγα το «εμβριθής». Η ενασχόληση με το θέμα του βιβλίου, της κριτικής, των παλαιοβιβλιοπωλών και των συλλεκτών, είναι πολύ ενδιαφέρουσα, οι χαρακτήρες είναι αληθινοί, «γήινοι», θα κερδίσουν τη φιλία σας χωρίς περιττούς εντυπωσιασμούς και φανφάρες. Νομίζω είναι ένα βιβλίο που ο παραδοσιακός αναγνώστης θα το απολαύσει.

«Και σιωπηλά σαν τα βιβλία το φως της μέρας κλείνει»


*Τα αποσπάσματα ποιημάτων που περιέχονται στο άρθρο ονοματίζουν κεφάλαια του βιβλίου του Νίκου Χρυσού. Διάλεξα μερικά για να διανθίσω το άρθρο και να αποδώσω καλύτερα το ύφος του «Μυστικού της τελευταίας σελίδας». Με τη σειρά που αναφέρονται, προέρχονται από τα εξής ποιήματα:
(1) Στίχος από το ποίημα του Σπύρου Κατσίμη, «Επιστροφή», Επιλογή 1955-1974, Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1979, σελ. 42.
(2) Στίχος από το ποίημα του Γιάννη Νεγρεπόντη, «Η λογοτέχνις», Μικροαστικά, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, Αθήνα 1999, σελ. 69.
(3) Στίχος από το ποίημα του Νίκου Σπάνια, «Εφήμερε και Αναγκαίε», Γλυκός Τρόμος, Θεσσαλονίκη 1964, σελ. 8.
(4) Στίχος από το ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη, «Η ιστορία ενός παιδιού», Ποιήματα 1945-1971, Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1991, σελ. 155.
(5) Στίχος από το ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, «Τραγούδι το Φθινόπωρο», Τα Ποιήματα, Εκδόσεις Πυρσός Α.Ε., Αθήνα 1939, σελ. 69.

2 Απριλίου- Λέκγουελ

«Υπάρχει προκατάληψη απέναντι στη λογοτεχνία του φανταστικού»

Ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Μίσσιος, με αφορμή την έκδοση του δεύτερου μυθιστορήματος του με τίτλο «Ο Λέκγουελ και οι Ξεχασμένοι Θεοί», μας ξεναγεί στον κόσμο της Εσώτερης Θάλασσας, έναν τόπο όπου η επιβίωση κοστίζει πολύ και λίγοι έχουν την τύχη που χρειάζεται για να επιβιώσουν

Πριν διαβάσω το βιβλίο της σημερινής παρουσίασης, είχα ακούσει μόνο καλά λόγια για το νεαρό συγγραφέα του και χαίρομαι γιατί οι γνώμες των γνωστών μου επαληθεύτηκαν στο ακέραιο. Πρόκειται για τον Κωνσταντίνο Μίσσιο, ο οποίος γεννήθηκε στα Γιάννενα το χιονισμένο Νοέμβριο του 1976, στο ξεκίνημα του βαρύ ηπειρώτικου χειμώνα εκείνης της εποχής. Εζησε τα πρώτα είκοσι χρόνια της ζωής του στην Κόνιτσα απ’ όπου είναι η καταγωγή του πατέρα του και κάποια σκόρπια καλοκαίρια στην Κροατία, πατρίδα της μητέρας του. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και το προηγούμενο βιβλίο του, «Η νύχτα της λευκής παπαρούνας», απέσπασε εγκωμιαστικές κριτικές. Τώρα επιστρέφει με το μυθιστόρημα φαντασίας «Ο Λέκγουελ και οι Ξεχασμένοι Θεοί», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Με τι, όμως, έχει ακριβώς να κάνει το καινούργιο βιβλίο του Μίσσιου;
Ο Λέκγουελ είναι ένα αγόρι, του οποίου η πατρίδα εξανδραποδίζεται από τις δυνάμεις μιας αυτοκρατορίας, η οποία σχεδόν έχει κατακτήσει όλο τον κόσμο. Ο Λέκγουελ καταλήγει υπό την προστασία του ίδιου του μέγα στρατηγού του εχθρού, με τον οποίο είναι υποχρεωμένος να συμβιώσει. Το φορτίο για το αγόρι του οποίου η χώρα έχει ισοπεδωθεί είναι δυσβάσταχτο, αλλά αναγκάζεται για χρόνια να το υπομείνει, καθώς όλων των ενστίκτων του, επικρατεί αυτό της αυτοσυντήρησης. Μετά από ένα κομβικό γεγονός (δεν χρειάζεται να το αποκαλύψω), ο Λέκγουελ δραπετεύει από την ως τότε ζωή του και ελεύθερος πλέον, χάνεται στις αχανείς εκτάσεις του φανταστικού κόσμου της Εσώτερης Θάλασσας. Καθώς η ιστορία εκτυλίσσεται και τα χρόνια γυρίζουν σαν σελίδες βιβλίου, το βάρος της υπόθεσης μετατοπίζεται στη σύγκρουση που μαίνεται στους κόλπους της αυτοκρατορίας μεταξύ ενός νεαρού και φιλόδοξου αυτοκράτορα και του ιερατικού κατεστημένου. Με μια πρωτοφανή, πλην ευφυέστατη κίνηση, το σύνολο του ιερατείου εκπίπτει των αξιωμάτων του και οι υπήκοοι διατάσσονται ουσιαστικά να ξεχάσουν εν μία νυκτί τους παλιούς θεούς. Τα παιχνίδια της μοίρας είναι απρόβλεπτα και ο Λέκγουελ ακόμα μια φορά μπλέκεται σε ανώτερα ζητήματα, που θα επηρεάσουν τις τύχες πολλών.

Η γραφή του Μίσσιου είναι εξαιρετική, η κοσμοπλασία του ολοκληρωμένη και χαρακτηριστικό είναι ότι καταπιάνεται υποδειγματικά ώριμα με ευαίσθητα θέματα, όπως αυτό του ερωτισμού. Θίγονται επίσης σπουδαία ζητήματα, τα οποία κυμαίνονται απ’ τη σύγκρουση των επίγειων απεσταλμένων του εκάστοτε θεού με την κοσμική εξουσία και την ύπαρξη ή όχι του αναπόφευκτου πεπρωμένου, μέχρι το όριο που υπάρχει μεταξύ ανταλλαγμάτων και επιβίωσης. Γενικά ο «Λέκγουελ και οι Ξεχασμένοι Θεοί» είναι μια πολύ προσεγμένη έκδοση, το περιεχόμενο είναι χορταστικό και πιστεύω ότι θα συναρπάσει και θα ταξιδέψει όχι μόνο τους αναγνώστες του φανταστικού, αλλά και κάθε έναν που ατενίζει σε ανοιχτούς ορίζοντες.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον Λέκγουελ και τον Κωνσταντίνο Μίσσιο αναζητήστε το ιστολόγιο του συγγραφέα στη διεύθυνση constantinmissios.blogspot.com, αλλά για την ώρα μπορείτε να διαβάσετε και τη συνέντευξη που είχε την καλοσύνη να παραχωρήσει για τους αναγνώστες της Μπρίζας.

- Θα μπορούσε ο Λέκγουελ να είναι ήρωας αρχαίας τραγωδίας;
Εκ των υστέρων μπορώ να πω ότι (ασυναίσθητα) κινήθηκα αρκετά στο μοτίβο της αρχαίας τραγωδίας. Στο βιβλίο υπάρχει το στοιχείο της ύβρης, ο καταραμένος ήρωας, ο ρόλος των θεών, η εκδίκηση και η τελική κάθαρση. Αρα πιστεύω ναι ο Λέκγουελ θα μπορούσε να είναι ένας τέτοιος ήρωας.

- Ποια είναι τα κίνητρα που ωθούν τις πράξεις του;
Νομίζω είναι εκείνα του μέσου ανθρώπου διαχρονικά. Ασφάλεια, ευτυχία, συντροφικότητα, αγάπη. Είναι ο μέσος άνθρωπος που έρχεται αντιμέτωπος με τον παραλογισμό της ζωής και της εποχής του και προσπαθεί με σπασμωδικές κινήσεις να αντεπεξέλθει. Κι αυτό τον οδηγεί σε λάθη. Αλλά δεν είναι και θύμα. Είναι επίσης και βολεψάκιας που όταν νιώσει ότι τα έχει καταφέρει, τα «δήθεν» υψηλά κίνητρα που εφευρίσκει για τον εαυτό του εξαφανίζονται αμέσως για χάρη της βολής του.

- Ο Λέκγουελ είναι τελικά κύριος του εαυτού του ή γίνεται πιόνι στα σχέδια ανώτερων δυνάμεων; Πιστεύεις στο πεπρωμένο;
Δύσκολο ν’ απαντήσεις. Και ναι και όχι. Σ’ ολόκληρο το βιβλίο μοιάζει να άγεται και να φέρεται από τις καταστάσεις και τη μοίρα. Στο τέλος όμως εκείνος επιλέγει κι άρα αφού έχει επιλογή είναι κύριος του εαυτού του. Για να είμαι ειλικρινής δεν με ενδιαφέρει αν υπάρχει πεπρωμένο ή όχι. Νομίζω πως απ’ τη στιγμή που κάτι δεν μπορείς να το επιβεβαιώσεις (έστω κι αν καμιά φορά η διαίσθηση ή η φαντασία σε σπρώχνουν να το αποδεχτείς), δεν έχει ουσία, όχι να διαλογίζεσαι σ’ αυτό, όσο το να ζεις με βάση αυτό.

- Αν η πάλη μεταξύ ιερατείου και αυτοκράτορα στον κόσμο της Εσώτερης Θάλασσας, αναγόταν σε μια τυχαία εποχή της πραγματικής ιστορίας, ποιος πιστεύεις ότι τελικά θα επικρατούσε;
Σ’ αυτό δεν χρειάζεται ν’ απαντήσω εγώ γιατί το έχει κάνει ήδη η ιστορία. Για να φτιάξω αυτή τη διαμάχη στηρίχθηκα σε μια περίοδο της αρχαίας Αιγύπτου που ονομάζεται περίοδος Αμάρνα. Η τελική έκβαση εκείνης της μάχης ήταν η ολοκληρωτική νίκη του ιερατείου και της παράδοσης.

- Ο ερωτισμός παίζει σημαντικό ρόλο στο βιβλίο, αν και κατά τη γνώμη μου όχι κυρίαρχο. Γιατί έκανες αυτή την επιλογή;
Για να σου απαντήσω σ’ αυτό πρέπει να σε παραπέμψω πάλι στον κεντρικό χαρακτήρα, τον Λέκγουελ. Ο Λέκγουελ λειτουργεί σε δυο επίπεδα. Το πρώτο αφορά την ιστορία, την ίντριγκα του βιβλίου και το δεύτερο αφορά τις προθέσεις μου ως συγγραφέα. Ηθελα ο ήρωας να λειτουργεί εκτός των άλλων και σαν σύμβολο του ανθρώπου που ζει τη ζωή του όπως του έρχεται. Σχεδόν καιροσκοπικά, παρορμητικά και χωρίς στόχους. Θεώρησα λοιπόν ότι κάνοντας τον πανερωτικό (αυτός θα ήταν ο σωστός χαρακτηρισμός), θα το τόνιζα περισσότερο αυτό. Η ερωτική ταυτότητα του Λέκγουελ είναι ασαφής γιατί σημασία για εκείνον δεν έχει το φύλο του άλλου, αλλά η ιδιότητα του και η ικανότητα του να προσφέρει μια αίσθηση γαλήνης και ασφάλειας.

- Πόσο δύσκολη είναι η σύγχρονη πραγματικότητα στον εκδοτικό χώρο για έναν νέο συγγραφέα;
Είναι πολύ δύσκολη και μοιάζει περισσότερο με το να τζογάρεις. Είτε είσαι καλός, είτε είσαι κακός, μεγάλο ρόλο σε μια τόσο μικρή και δύσκολη χώρα όπως η Ελλάδα παίζει ο παράγοντας τύχη. Να πιάσεις τις ανάγκες των αναγνωστών μια συγκεκριμένη στιγμή.

- Χρειάζεται να κάνεις συμβιβασμούς;
Υποθέτω πως ναι. Προσωπικά μέχρι στιγμής είμαι τυχερός γιατί δεν χρειάστηκε να κάνω συμβιβασμούς, συγγραφικά τουλάχιστον.

- Θα σκεφτόσουν να γράψεις για ένα θέμα που απεχθάνεσαι, αν είχε την εγγύηση της εμπορικής επιτυχίας;
Σε αυτό, όχι. Κατηγορηματικά όχι. Εάν καταπιαστώ με κάτι, ακόμα κι αν θεωρείται από κάποιους δεύτερο ή παραλογοτεχνικό, θα το κάνω επειδή θα το γουστάρω ή επειδή θα το δω σαν πρόκληση.

- Σε συνέχεια του προηγούμενου. Γιατί γράφεις φανταστικό και όχι κάτι πιο αποδεκτό από το ελληνικό κοινό; Υπάρχει προκατάληψη απέναντι στο συγκεκριμένο είδος;
Γιατί έτσι μου αρέσει, όπως έλεγε και παλιά διαφήμιση. Δεν επιλέγω τα θέματα μου με κριτήριο τι αρέσει στους αναγνώστες και τι όχι. Ούτε και φυσικά το ότι έγραψα μέχρι στιγμής φανταστική λογοτεχνία σημαίνει ότι θα συνεχίσω να το κάνω. Εξαρτάται τι θα εξάψει κάθε φορά τη φαντασία μου. Τι θα με ενδιαφέρει να διηγηθώ. Οσο για την προκατάληψη, ναι. Υπάρχει και πολύ μάλιστα, κυρίως από τις παλαιότερες γενιές αναγνωστών, εκδοτών, συγγραφέων και κριτικών. Για πολλούς ακόμα και σήμερα η λογοτεχνία του φανταστικού ισούται με το σκουπιδαριό, την παραλογοτεχνία και την υποκουλτούρα. Ευτυχώς υπάρχει ελπίδα στις καινούργιες γενιές που έχουν διαφορετικά κριτήρια.

- Νομίζεις ότι το βιβλίο θα μετεξελιχθεί σε ηλεκτρονικό μαραφέτι τα επόμενα χρόνια;
Πιστεύω πως θα υπάρξει κάποια αλλαγή. Ποια ακριβώς θα είναι αυτή δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω. Το πιθανότερο πάντως είναι τα επόμενα χρόνια να παρουσιαστεί μια συνύπαρξη έντυπης και ηλεκτρονικής μορφής των βιβλίων.

- Μπορεί το βιβλίο να επηρεαστεί (θετικά ή αρνητικά) από την «πειρατεία»; Πώς θα αντιδρούσες αν έβλεπες τον Λέκγουελ να κυκλοφορεί σε torrent;
Κοίτα, αυτή τη στιγμή, νομίζω ότι η κυκλοφορία βιβλίων σε ηλεκτρονική μορφή είναι ακόμα πολύ δύσχρηστη και άβολη για ανάγνωση. Γι’ αυτό και η πειρατεία στα βιβλία δεν έχει μεγάλη έκταση. Αν όμως με τα e-readers η ηλεκτρονική ανάγνωση γίνει αποδεκτή από τους φανατικούς αναγνώστες τότε ναι θα υπάρξουν συνέπειες και αναγκαστικές αλλαγές. Ισως τότε δούμε μια πορεία αντίστοιχη με εκείνη της μουσικής βιομηχανίας. Ειλικρινά μιλώντας, αυτή τη στιγμή αν έβλεπα τον Λέκγουελ να κυκλοφορεί σε torrent θα αισθανόμουν περισσότερο κολακευμένος παρά ενοχλημένος. Ωστόσο σε βάθος χρόνου και αντικειμενικά αυτό αποτελεί κλοπή και στέρηση εισοδήματος που θα βοηθούσε τον συγγραφέα να συνεχίσει να γράφει.

- Τρία βιβλία που θα ήθελες να έχεις γράψει;
Δεν είναι μόνο τρία αλλά αν πρέπει να επιλέξω τότε θα ήταν το «Μη μ’ αφήσεις ποτέ» του Καζούο Ισιγκούρο, «Η Μεγάλη Χίμαιρα» του Καραγάτση και τα διηγήματα του Τσέχωφ.

- Τι συνιστά κατά την άποψη σου συγγραφικό ταλέντο;
Η ικανότητα του συγγραφέα να επιμελείται τα κείμενα του και να αναγνωρίζει ο ίδιος τα λάθη του.