Πέμπτη 31 Ιουλίου 2008

30 Ιουλίου- Ανάμεσα


Σήμερα η παρουσίαση είναι για κάτι που πρέπει να διαβάσετε αν χρειάζεστε να παγώσει το αίμα στις φλέβες σας ή απλά να γνωριστείτε με την ελληνική σκηνή του φανταστικού. Είναι το μυθιστόρημα τρόμου«Ανάμεσα» του Παναγιώτη Ζερβού και έχουν ακουστεί μόνο καλά λόγια απ’ τους φίλους μου που το έχουν διαβάσει. Για να ανακαλύψετε περισσότερα ζήτησα από τον Παναγιώτη να απαντήσει σε δύο ενδεικτικές ερωτήσεις.
Γιατί γράφονται ιστορίες τρόμου και γιατί διαβάζονται;
Ο τρόμος δεν είναι απλά ένα συναίσθημα, αλλά μια κατάσταση με την οποία μαθαίνουν να συμβιώνουν όλα τα έμβια όντα. Επειδή, λοιπόν, ο τρόμος βρίσκεται στην καθημερινότητά μας, ο άνθρωπος έχει ανάγκη να ζήσει έναν φανταστικό, ώστε να μπορέσει να ελέγξει τον πραγματικό. Κατά συνέπεια, δεν είναι παράξενο που υπάρχει κι αυτό το είδος λογοτεχνίας, αφού καλύπτεται μια ανθρώπινη ανάγκη. Κι αυτή δεν είναι άλλη από την συναισθηματική επιβίωση, που για να υπάρξει χρειάζεται έντονη συγκίνηση (excitement). Εξάλλου, ο λογοτεχνικός τρόμος - όταν, φυσικά, είναι καλά δομημένος - έχει τη δύναμη να ενώσει ανθρώπους από διαφορετικές κουλτούρες, θρησκείες, έθνη και καταβολές - δύναμη που λίγα κείμενα του ρεαλισμού μπορούν να ισχυριστούν πως διαθέτουν. Ο τρόμος δεν είναι απλά ένα συναίσθημα, αλλά μια κατάσταση με την οποία μαθαίνουν να συμβιώνουν όλα τα έμβια όντα. Επειδή, λοιπόν, ο τρόμος βρίσκεται στην καθημερινότητά μας, ο άνθρωπος έχει ανάγκη να ζήσει έναν φανταστικό, ώστε να μπορέσει να ελέγξει τον πραγματικό. Κατά συνέπεια, δεν είναι παράξενο που υπάρχει κι αυτό το είδος λογοτεχνίας, αφού καλύπτεται μια ανθρώπινη ανάγκη. Κι αυτή δεν είναι άλλη από την συναισθηματική επιβίωση, που για να υπάρξει χρειάζεται έντονη συγκίνηση (excitement). Εξάλλου, ο λογοτεχνικός τρόμος - όταν, φυσικά, είναι καλά δομημένος - έχει τη δύναμη να ενώσει ανθρώπους από διαφορετικές κουλτούρες, θρησκείες, έθνη και καταβολές - δύναμη που λίγα κείμενα του ρεαλισμού μπορούν να ισχυριστούν πως διαθέτουν.
Το Ανάμεσα είναι ένας καθρέφτης;
Δικός σου, του αναγνώστη, της κοινωνίας; ο "Ανάμεσα" δεν αποτελεί καθρέφτη οποιουδήποτε είδους - είτε της κοινωνίας είτε του εαυτού μου. Απεχθάνομαι τις αυτοβιογραφίες, αν και ομολογώ πως στοιχεία προσωπικά υπάρχουν στο βιβλίο, προκειμένου να προσδώσω αληθοφάνεια και αυθεντικότητα. Ωστόσο, πέραν των προθέσεων - το να αφηγηθώ, δηλαδή, μια παράξενη και τρομαχτική ιστορία -, για αρκετούς αναγνώστες το βιβλίο λειτούργησε πραγματικά ως καθρέφτης της κοινωνίας κι αυτή η αλληγορική ερμηνεία με ξάφνιασε και μ' ευχαρίστησε. Βέβαια, αυτή είναι η μοίρα ενός έργου τέχνης: αφ' ης στιγμής φύγει από τα χέρια του δημιουργού του, επιδέχεται ποικίλες και εκ διαμέτρου αντίθετες, συχνά, αναγνώσεις, επιβεβαιώνοντας την οικουμενικότητά του. Αλλά, φυσικά, το τελευταίο δεν μπορώ να το ισχυριστώ για το δικό μου βιβλίο.

Τετάρτη 30 Ιουλίου 2008

24 Ιουλίου- Ψυχρό Δέρμα


Έχω ξεμείνει για ένα συνέδριο εδώ στην Πάτρα και καθώς η πόλη έχει αδειάσει από φοιτητές και φίλους οι ώρες περνούσαν αργά μέχρι σήμερα. Σήμερα, όμως καθώς ήμουν στο αστικό, ξεκίνησα να διαβάζω το βιβλίο που μου δάνεισε ένας φίλος και χωρίς υπερβολή δυσκολεύτηκα να το αφήσω από τα χέρια μου μέχρι να το τελειώσω.
Πρόκειται για το «Ψυχρό Δέρμα» (La Pell Freda ο πρωτότυπος τίτλος) του Καταλανού συγγραφέα Albert Sanchez Pinol, που κυκλοφόρησε στη χώρα μας το 2005 από τις εκδόσεις Bell σε πολύ καλή μετάφραση του Στράτου Ιωαννίδη.
Το «Ψυχρό Δέρμα» ήταν το ντεμπούτο του Pinol, κέρδισε το βραβείο «Ojo Critico Narrativa», έμεινε επί 90 εβδομάδες στις λίστες των μπεστ σέλερ στη Ισπανία, έχει πραγματοποιήσει 22 εκδόσεις στα καταλανικά και 7 στα ισπανικά, ενώ μεταφράζεται αυτόν τον καιρό ή έχει ήδη μεταφραστεί σε ακόμα 23 γλώσσες. Είναι κράμα φαντασίας και περιπέτειας, ένα μυθιστόρημα τρόμου και μια φιλοσοφική αλληγορία πάνω στην ανθρώπινη φύση και τα όρια της. Προσωπικά διέκρινα πολλές επιρροές από τον «Φάρο στην άκρη του κόσμου» του Ιουλίου Βερν, κάτι που για μένα ήταν πολύ ευχάριστο, αλλά θα κατανοούσα αν κάποιος το έβρισκε κάπως αναχρονιστικό.
Ποια είναι περίπου η υπόθεση στο «Ψυχρό Δέρμα»; Αντιγράφω λίγα πράγματα από το οπισθόφυλλο, παραλείποντας βέβαια όσο προδίσουν την εξέλιξη της πλοκής: «Στην παγωνιά του Νότιου Ατλαντικού, ένα καράβι κατευθύνεται σ' ένα νησί χαμένο στη μέση του ωκεανού, εγκλωβισμένο ανάμεσα στο γκρίζο του ουρανού και της θάλασσας, που το σαρώνουν οι πολικοί άνεμοι. Μεταφέρει ένα νεαρό μετεωρολόγο, που θέλοντας να ξεφύγει από το παρελθόν του και θα μείνει εκεί για ένα χρόνο, μελετώντας τους ανέμους. Όταν όμως φτάσει διαπιστώνει ότι ο προκάτοχός του έχει εξαφανιστεί και ο φαροφύλακας, ο άλλος κάτοικος του νησιού, ένας άνθρωπος βάναυσος και λιγόλογος, μοιάζει να μη στέκει στα καλά του. Κι όταν πέσει το πρώτο σκοτάδι, θα γνωρίσει τον τρόμο που βασιλεύει σ' αυτή την ξεχασμένη γωνιά της γης...»
Για την ακρίβεια θα σας έλεγα να μην διαβάσετε κάτι παραπάνω και απλά να βυθιστείτε σε ένα παγωμένο και τρομακτικό ταξίδι στην άλλη άκρη της γης. Η ιστορία έχει αγωνία από την πρώτη σελίδα και όσο πλησιάζει προς τη λύση της, θα σας εκπλήξει με το συναίσθημα που μπορεί να κρύβεται σε απελπισμένες καταστάσεις. Ο ανώνυμος πρωταγωνιστής προσπαθεί να ξεφύγει από το παρελθόν του και καθώς τον ακολουθεί ο Pinol, αποφεύγουν ταυτόχρονα τις εύκολες παγίδες, ο καθένας στον τομέα δικαιοδοσίας του.

17 Ιουλίου- Το Σοφό Παιδί


Είχα μια συζήτηση με έναν φίλο μου, τον Παναγιώτη, τις προάλλες, ο οποίος ξεκίνησε να γράφει σχετικά πρόσφατα. Σε ανύποπτο χρόνο λοιπόν, μου πρότεινε ως εξαιρετικό βιβλίο και ένα από τα καλύτερα που έχουν γραφτεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, το “Σοφό Παιδί” του καταξιωμένου Χρήστου Χωμενίδου. (δεν νομίζω ότι χρειάζονται συστάσεις) Το θεωρεί ένα πολύ καλό παράδειγμα, από το οποίο όλοι μπορούν να αντλήσουν ενδιαφέροντα στοιχεία, είτε είναι συγγραφείς, είτε είναι αναγνώστες. Το βιβλίο δεν είναι καινούριο, αλλά σαν το σύμπαν να ήθελε να υπογραμμίσει τα λεγόμενα του Παναγιώτη, βρήκα χθες στο mail μου το παρακάτω δελτίο τύπου από τις εκδόσεις Πατάκη:

“Δεκαπέντε χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, το Σοφό παιδί, το μυθιστόρημα του Χρήστου Χωμενίδη που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς και έγινε σημείο αναφοράς για τη γενιά της Mεταπολίτευσης, ξανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.

Για την καινούρια έκδοση το κείμενο έχει στοιχειοθετηθεί από την αρχή. Περιλαμβάνονται επίσης αποσπάσματα από τις κριτικές, πρόλογος του συγγραφέα, αναπαραγωγή της πρώτης χειρόγραφης σελίδας, ενώ το εξώφυλλο κοσμεί έργο του Δημήτρη Παπαϊωάννου, έργο το οποίο φιλοτέχνησε το 1990 διαβάζοντας το χειρόγραφο του μυθιστορήματος.

«Σήμερα –δεκαπέντε χρόνια και εφτά βιβλία αργότερα– γίνομαι ευτυχής όποτε συναντάω πιτσιρικάδες που μου μιλάνε για το Σοφό παιδί, καθώς και “λόγιους” οι οποίοι, ενώ τότε το είχαν απορρίψει μετά βδελυγμίας, τώρα καμαρώνουν ότι το νοσταλγούν. Χαίρομαι που επαναστοιχειοθετήθηκε και κυκλοφορεί σε μιαν αψεγάδιαστη έκδοση και αγωνιώ εάν το κείμενο –από το οποίο δεν πείραξα ούτε ένα κόμμα– θα αποδειχθεί ανθεκτικό» γράφει μεταξύ άλλων στον πρόλογό του ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης, για να καταλήξει: «Όσο νερό κι αν κυλήσει στο αυλάκι, ό,τι κι αν καταφέρω να γράψω μέχρι να πεθάνω, το Σοφό παιδί θα παραμείνει η κιβωτός της παιδικής μου ηλικίας».

Γεννηµένος το 1966 στην Αθήνα, ο Χ.Α. Χωµενίδης έχει τελειώσει τη Νοµική Σχολή. Το 1993 εξέδωσε το Σοφό Παιδί και από τότε έγινε επαγγελματίας συγγραφέας. Ακολούθησαν άλλα τέσσερα µυθιστορήµατα και δεκάδες διηγήµατα, που μεταφράστηκαν στα γαλλικά, στα αγγλικά, στα ισπανικά, στα τσέχικα, στα λιθουανικά και στα πολωνικά. Μετέφρασε ένα θεατρικό έργο και έγραψε το σενάριο για µία κινηµατογραφική ταινία και µία τηλεοπτική σειρά. Ο Χ.Α. Χωµενίδης εργάζεται και ως ραδιοφωνικός παραγωγός, κατοικεί πάντα στην Κυψέλη και επιµένει να ελπίζει στο καλύτερο.”

Νομίζω δεν θα σας απογοητεύσει. Θα το βρείτε σε όλα τα βιβλιοπωλεία έναντι 20 ευρώ και οι 459 σελίδες του θα σας κρατήσουν εγγυημένα συντροφιά για τις επόμενες εβδομάδες.

Παρασκευή 25 Ιουλίου 2008

10 Ιουλίου- AboutBook.gr


Εφτά Ιουλίου σήμερα που γράφω το άρθρο. Κάνει ζέστη είναι αλήθεια. Ο κύριος κλιματιστικός εδώ στο σπίτι μου, δουλεύει αγόγγυστα απ’ το πρωί σε εντατικούς ρυθμούς. Όπως καταλαβαίνετε δεν φλυάρησα στην αρχή της Καρέκλας τους Σκηνοθέτη, άρα θα φλυαρήσω λίγο εδώ για να κερδίσω μερικές λέξεις μιας και ο χρόνος με πιέζει λόγω εξεταστικής και διαφόρων διοριών που κρέμονται πάνω απ’ το κεφάλι μου σαν δαμόκλειες σπάθεις (να έχει πληθυντικό άραγε η έκφραση;). Σκεφτόμουν ότι έχω αργήσει να επιστρέψω μερικές μέρες το «Φονικό στο Βυζάντιο» στη βιβλιοθήκη και ότι τις μέρες που θα ανέβω στα Γιάννενα τέλη Ιουλίου και Αυγούστου πρέπει να κανονίσω μια παρουσίαση των βιβλίων για το Φθινόπωρο. Άγχος κι αυτό.
Πάμε παρακάτω. Αν θέλετε να κάνετε ένα διάλειμμα και έχετε όρεξη να σερφάρετε σε σελίδες στο ίντερνετ, υπάρχει ένα πολύ καλό ελληνικό site για το βιβλίο. Στο Aboutbooks.gr έχετε τη δυνατότητα να κάνετε on line τις αγορές σας, να διαβάσετε ενδιαφέροντα άρθρα και συνεντεύξεις, να δείτε σχετικά video, αλλά και να ενημερωθείτε για ό, τι συμβαίνει στο χώρο. Επίσης οι διαχειριστές του site έχουν κάνει πολύ δουλειά στο να συγκεντρώσουν τις διευθύνσεις με τα ιστολόγια (blogs) ξένων και κυρίως Ελλήνων συγγραφέων. Υπάρχει σελίδα στο site, όπου μπορείτε να αναζητήσετε το συγγραφέα που σας ενδιαφέρει και να ρίξετε μία ματιά στις σκέψεις του. Υπάρχει επίσης κατάλογος με άλλες σελίδες που έχουν ως θέμα το βιβλιό. Αν θέλετε μπορείτε να αναζητήσετε και το ομώνυμο group που υπάρχει στο facebook.
Ακόμα παρακάτω. Στις συχνές διαδρομές μου με το αστικό λεωφορείο έχω αυτόν τον καιρό μαζί μου τα «Κείμενα ενός μικρού Κοριτσιού», αν θυμάστε το βιβλίο της Βουλγάρας Πέτια Ντουμπάροβα που έχει κυκλοφορήσει από τη ΧΑΡΑΜΑδΑ και είχα παρουσιάσει πριν μερικές εβδομάδες. Είναι ό,τι πρέπει γιατί αποτελείται από μικρές-μικρές αυτοτελείς ψηφίδες, τις οποίες μερικές φορές πρέπει να τις στριφογυρίσεις πολύ έντονα μες στο κεφάλι σου για να βγάλεις νόημα (άρα απομονώνεσαι από τους γύρω). Επίσης έχει τόσο όμορφες εκφράσεις, που μπαίνεις στον πειρασμό να τις κλέψεις, να τις παραχώσεις στην τσέπη σου και να τις φυλάξεις για μελλοντική χρήση.
Πριν λίγο καιρό είχα πάρει και ευχάριστα νέα. Σε έναν διαγωνισμό που είχαν κάνει οι εκδόσεις Οξύ και είχε διαρκέσει έναν χρόνο, κέρδισε (και θα εκδοθεί) το βιβλίο ενός φίλου μου, του Ντίνου Χατζηγιώργη. (θυμηθείτε το όνομα θα σας πρότεινα) Έχει τίτλο η «Καρδιά του Δαίμονα» και διαπραγματεύεται τη σχέση του Λόρδου Βύρωνα με έναν δαίμονα. Πάντως για να το διαβάσετε θα πρέπει να κάνετε υπομονή μέχρι το Φθινόπωρο υποθέτω.

Παρασκευή 4 Ιουλίου 2008

3 Ιουλίου- Ο Φύλακας του Χρόνου


Την προηγούμενη εβδομάδα είχα παρουσίαση για τον «Ιστορικό» της Κούστοβα και αποφάσισα να μείνω στο ίδιο μήκος κύματος και να διαβάσω το «Φονικό στο Βυζάντιο» της Τζούλια Κρίστεβα. Το δανείστηκα απ’ τη βιβλιοθήκη, αλλά καθώς άρχισαν να διαβάζω τα πρώτα κεφάλαια, μάλλον το μετάνιωσα. Και το άφησα στη μέση. Πολύ διαφορετικό από αυτό που περίμενα, ήταν μάλλον ένας κλώνος του «Κώδικα Ντα Βίντσι» με πολλές πινελιές από τον «Κανόνα των Τεσσάρων». Μπορεί σε κάποιους να αρέσει, αλλά θα πρότεινα καλύτερα το «Οχτώ» της Νέβιλ ή τα άλλα δύο που προανέφερα.

Προχωρώντας, έχω πάλι τη χαρά να παρουσιάσω το πολλά υποσχόμενα βιβλίο ενός συναδέλφου, με τον οποίο μας συνδέει και πάλι εκτός απ’ τον εκδοτικό οίκο και το νεαρό της ηλικίας. Μετά λοιπόν τα δύο βιβλία του «Βασιλείου της Αράχνης» και τους «Ονειροψιθυριστές» του Σάββα Γρηγοριάδη, ο εκδοτικός οργανισμός Λιβάνη επενδύει ξανά σε έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα, τον Κωνσταντίνο Παπαχρήστου, ο οποίος συστήνεται στο αναγνωστικό κοινό με το μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Ο Φύλακας του Χρόνου».

Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε το 1980 στη Θεσσαλονίκη. Μεγάλωσε στην Κοζάνη και αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Σχολή Αθηνών το 2004. Τα τελευταία χρόνια ζει μόνιμα στην Αθήνα, όπου εργάζεται ως οδοντίατρος. Ασχολείται επίσης με τη συγγραφή σεναρίων για ταινίες μικρού μήκους, ενώ αυτή την περίοδο ετοιμάζει τα σενάρια για δύο ταινίες μεγάλου μήκους. Όπως μου είπε έγραφε έξι χρόνια το βιβλίο και όσον αφορά το περιεχόμενο, η πλοκή περιστρέφεται γύρω από την κατασκευή μιας χρονομηχανής, χωρίς όμως να παραπέμπει σε κάτι αντίστοιχο όπως το «back to the future» και το «timeline». Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο τώρα και ένα μικρό κομμάτι της πριν από 30 χρόνια. Ο ήρωας είναι ένας καθηγητής κβαντικής φυσικής, αφοσιωμένος στο έργο του, μοιράζει το χρόνο του στο εργαστήριό του όπου προσπαθεί να δημιουργήσει την πρώτη τεχνητή μαύρη τρύπα και στο πανεπιστήμιο όπου διδάσκει.

Σε νεκρό χρόνο... Αρχαία σύμβολα, φόνοι, απαγωγές, μαύρες τρύπες, κβάντα, όλα μαζί συνθέτουν ένα παζλ μυστηρίου. Όποιος το λύσει πρώτος, κρατάει στα χέρια του την τύχη της ανθρωπότητας.

Και τέλος ένα μικρό απόσπασμα για να πάρετε μία γεύση: «Ο Βασίλης κοντοστάθηκε για λίγο έξω από τη μεταλλική πόρτα. Ήταν όπως την είχε δει μέσα στο μυαλό του Λουκά. Ένα ρίγος τον διαπέρασε. Πίσω απ’ αυτή την πόρτα βρίσκεται η μηχανή του χρόνου κι εγώ έχω το κλειδί, είπε στον εαυτό του και πήρε μια βαθιά ανάσα. Δεν μπορούσε να καθυστερήσει άλλο. Πληκτρολόγησε έναν τετραψήφιο κωδικό που ήξερε ενστικτωδώς από την επικοινωνία του με τον Λουκά και τα δύο φύλλα της θύρας απομακρύνθηκαν μεταξύ τους. Ο Βασίλης πέρασε το κορμί του στριμωχτά, πριν ανοίξει τελείως η πόρτα. Τότε την είδε μπροστά του: η μηχανή του χρόνου».

26 Ιουνίου- Torrents


Πλέον το καλοκαίρι πολύ δύσκολα ξεγελιέται. Η ζέστη δίνει το ρυθμό στη σκέψη κι η σκέψη παίρνει σαν έναυσμα τη θάλασσα και τον ουρανό για να ταξιδέψει σε μέρη μακρινά ή κοντινά, αρκεί να είναι σε διαφορετικό φόντο από αυτό της καθημερινότητας. Όσο κι αν προσπαθήσετε δεν θα το αποφύγετε, άρα καλό θα είναι από τώρα να κάνετε σχέδια απόδρασης.

Υποθέτω ότι ακόμα δεν έχετε ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις ως θεατής στο Euro –εκτός αν έχω μπερδέψει τις ημερομηνίες- και πιθανότατα μία απ’ τις αγαπημένες σας ομάδες να βρίσκεται ακόμα στη διεκδίκηση του τροπαίου. Εγώ θα προσπεράσω βιαστικά τις σελίδες που είναι αφιερωμένες στο ποδόσφαιρό και θα μεταφερθώ σε λογοτεχνικό θέμα, με αφορμή ένα λογοπαίγνιο: Φερνάντο Τόρεντ.

Όχι, δεν είναι ο επιθετικός της Ισπανίας. Σας διαβεβαιώ, όμως το δεύτερο συνθετικό είναι εξίσου δαιμονιώδες. Μιλάω φυσικά για τα torrents. Όλοι θα τα έχετε ακούσει και οι περισσότεροι θα τα χρησιμοποιείτε για καταφόρτωση (το download στα ελληνικά υποτίθεται). Για την ακρίβεια, ίσως είναι η πιο διαδεδομένη μορφή παρανομίας μέσω διαδικτύου. Σαφέστατα έχει επηρεάσει μορφές τέχνης όπως ο κινηματογράφος και η μουσική και μάλιστα το πόσο πολύ ίσως αργήσουμε να το συνειδητοποιήσουμε. Το ερώτημα είναι αν θα γίνει κάτι ανάλογο και με το βιβλίο.

Ας μην κρυβόμαστε. Βιβλία σε μορφή pdf, κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Ψάχνετε το τελευταίο βιβλίο του Χάρυ Πότερ; Του Πρέσφιλντ; Κάποιου που ίσως ακόμα δεν έχει κυκλοφορήσει; Θα τα βρείτε αν ψάξετε. Έχει, όμως νόημα; Σύμφωνα με την αυστηρή προσέγγιση, είναι σαν να κλέβετε το συγγραφέα (και τον εκδοτικό του οίκο), ενώ αμφιβάλω αν έχετε διάθεση να διαβάσετε ολόκληρα βιβλία απ’ την οθόνη του υπολογιστή. Κουραστικό, το λιγότερο. Εγγυημένα.

Υπάρχει και άλλη προσέγγιση στο ζήτημα. Κλασικό παράδειγμα ένας από τους πλέον γνωστούς συγγραφείς στον κόσμο και προσωπικός ήρωας, ο Paulo Coelho. Αν επισκεφτείτε το επίσημο ιστολόγιό του (http://paulocoelhoblog.com/), θα δείτε την ίδια αστεία φωτογραφία που κοσμεί σήμερα και τη στήλη. Στην πραγματικότητα είναι ένα link για ένα site, όπου έχει άλλα links για μέρη απ’ όπου μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν βιβλία του συγγραφέα. Επίσης εκεί μπορείτε να διαβάσετε online και ένα διαφορετικό βιβλίο του Coelho κάθε μήνα- αν θυμάμαι καλά είχε τη «Μάγισσα του Πορτομπέλο» το Μάιο και τον «Αλχημιστή» τώρα.

Κίνηση marketing; Πιθανότατα και όπως δείχνουν οι πωλήσεις του το τελευταίο διάστημα, αποδίδει. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και ένδειξη ότι αφουγκράζεται τους ψίθυρους της εποχής και επιθυμεί να προσεγγίσει και ένα πιο νεανικό κομμάτι του αναγνωστικού κοινού. Μιμητές θα υπάρξουν σε αυτό το επίπεδο; Δεν ξέρω αν σκοπεύουν να ακολουθήσουν κι άλλοι αυτή την τακτική. Πιστεύω ακράδαντα, όμως ότι θα είναι καλοδεχούμενοι.

19 Ιουνίου- Ιστορικός


Σήμερα ας προτείνω κάτι που ταιριάζει περισσότερο σε ατμοσφαιρικές, ομιχλώδεις, παγωμένες, χειμωνιάτικες νύχτες: πρόκειται για τον «Ιστορικό» της Ελίζαμπεθ Κόστοβα.

Αν, λοιπόν η καρδιά σας φτερουγίζει στη σκέψη των ερειπωμένων κάστρων και η φαντασία σας εξερευνά τις κρύπτες μεσαιωνικών μοναστηριών τις νύχτες με πανσέληνο, το μυθιστόρημα αυτό θα σας κρατήσει ξάγρυπνους μέχρι την τελευταία συναρπαστική του σελίδα (τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει ο εκδότης). Η αφήγηση ξεκινά στο Άμστερνταμ το 1972, όταν μια έφηβη ανακαλύπτει στη βιβλιοθήκη του διπλωμάτη πατέρα της ένα αξιοπερίεργο βιβλίο που χρονολογείται από την εποχή του Μεσαίωνα, και κάμποσες κιτρινισμένες από το χρόνο επιστολές. Οι επιστολές αυτές περιέχουν στοιχεία για μια από τις σκοτεινότερες δυνάμεις που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα: τον Βλαντ τον Ανασκολοπιστή, ηγεμόνα της Βλαχίας, η σκληρότητα του οποίου γέννησε και έθρεψε το μύθο του Δράκουλα. Η κοπέλα πρέπει τώρα να αποφασίσει αν θα αναμιχτεί σε μια έρευνα στη οποία γενιές ιστορικών διακινδύνευσαν την υπόληψή τους, την πνευματική τους ισορροπία μα και την ίδια τους τη ζωή. Περισσότερα θα ανακαλύψετε διαβάζοντάς το.

Το μυθιστόρημα-θρίλερ «Ο Ιστορικός» εντάσσεται στο είδος που εκτείνεται από τα «Χειρόγραφα της Πράγας», έως τον «Κώδικα Ντα Βίντσι» και εκτυλίσσεται σε τρία επίπεδα: Αρχικά, η διήγηση της νεαρής που ανακαλύπτει την αλήθεια σταδιακά, μέσα από τα γραπτά του πατέρα της, τα οποία εμπεριέχουν και τις επιστολές του καθηγητή Ρόσι. Σε δεύτερο επίπεδο, οι σημειώσεις του πατέρα, που είναι γραμμένες σε παλαιότερη εποχή και περιγράφουν βήμα-βήμα την αναζήτηση του ίδιου με την καθοδήγηση των επιστολών του Ρόσι. Σε τρίτο επίπεδο, οι σημειώσεις του καθηγητή Ρόσι, ο οποίος εξαφανίζεται μυστηριωδώς, αφού πρώτα έχει δεχτεί μια περίεργη επίσκεψη στο γραφείο του. Τα τρία αυτά επίπεδα εναλλάσσονται διαρκώς και με τρόπο ευδιάκριτο, με τέτοιο ρυθμό που κόβει την ανάσα. Η Κοστόβα χρησιμοποιεί όποια ιστορική πηγή σχετικά με τον Βλαντ υπάρχει, τους μύθους και τις λαϊκές δοξασίες σχετικά με την προσωπικότητά του και αναπτύσσει τη διήγησή της σπονδυλωτά. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι ότι η προσωπικότητα του Βλαντ Τέπες εγκολπώνεται με το Δράκουλα του Στόκερ (αν θυμάστε από παλιότερη παρουσίαση της στήλης), ένα εντελώς φανταστικό μυθιστόρημα, γραμμένο στα τέλη του 19ου αιώνα.

Έχω ακούσει μόνο καλά λόγια για το συγκεκριμένο βιβλίο και μάλλον αξίζει να κερδίσει μία θέση στα ράφια της βιβλιοθήκης σας ή στη λίστα με όσα διαβάσετε στο άμεσο μέλλον. Κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις Λιβάνη, θα το βρείτε σε όλα τα βιβλιοπωλεία έναντι 22 ευρώ, αλλά μην ξεχνάτε ότι δεν είναι και μικρό- ούτε λίγο, ούτε πολύ θα σας ταξιδέψει για 656 σελίδες.

12 Ιουνίου- Κατά τον Δαίμονα Εαυτού


Τελικά λίγο πριν ξεκινήσουν οι διακοπές του καλοκαιριού φαίνεται να είναι καλή περίοδος γενικότερα για το βιβλίο, μιας και πολλοί σκέφτονται να προσθέσουν στις αποσκευές τους και έναν χάρτινο, πολυσέλιδο σύντροφο για τις πιο ήρεμες στιγμές. Ελπίζω και εσείς να συγκαταλέγεστε σε αυτούς που επιλέγουν βιβλία για διαλείμματα από την καθημερινότητα και να συνεχίζετε να διαβάζετε τις σελίδες για άλλες σελίδες. Επίσης μπορείτε αν θέλετε να στέλνετε στο ipliotas@upnet.gr γνώμες για το τι διαβάσατε τελευταία και σας άρεσε (ή ακόμα και δεν σας άρεσε).

Σήμερα είμαι χαρούμενος, γιατί έχω να προτείνω ένα βιβλίο του συγγραφέα Γιάννη Αντάμη, που είχα τη χαρά να γνωρίσω πριν λίγο καιρό. Ο Γιάννης Αντάμης γεννήθηκε το 1975, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και εργάζεται ως δικηγόρος στο Βόλο. Ασχολείται με τη σεναριογραφία και διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό "Μπλαϊμπτροϊ". Αν θυμάστε παλιότερα είχα παρουσιάσει αναλυτικά μία από τις δύο προηγούμενες δουλειές του, το «Σχέδιο Τρόμου» («Πριγκιποδουλειές». Όπως μου είχε πει, στο «Σχέδιο Τρόμου», θέλει να μελετήσει τις αντιδράσεις των ανθρώπων, υπό καθεστώς τρομοκρατίας απ’ όπου κι αν προέρχεται αυτή. Τον ενδιαφέρει να μελετήσει τις εκφάνσεις της σε όλο το εύρος των μορφών στο οποίο μπορεί να διακυμανθεί, δηλαδή από πολιτική, μέχρι συναισθηματική. Όλα αυτά, όμως δοσμένα μέσα σε παραμυθένιο πλαίσιο και με άψογη εινογράφηση.

Πρόσφατη κυκλοφορία των εκδόσεων «Τόπος» είναι το τρίτο του βιβλίο (και πρώτο μυθιστόρημα), που τιτλοφορείται «Κατά τον δαίμονα του εαυτού» και κινείται στο γνώριμο ύφος του συγγραφέα.

Το "Κατά τον Δαίμονα" εαυτού είναι ένα μυθιστόρημα σε αποσπάσματα με αρχή, μέση και τέλος, που σχηματίζει δι' εαυτόν ο κάθε αναγνώστης. Είναι μια αγωνιώδης βιογραφία χωρίς χρονολογημένα γεγονότα, ένα ημερολόγιο γεμάτο "ανακρίβειες" και, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος ο συγγραφέας: "ένα λάθος, το αποτέλεσμα μιας αστείας παρεξήγησης. Κάποιος, με λιγότερη εμπάθεια και περισσότερο αυτοσεβασμό, στη θέση μου θα σιωπούσε και θα περίμενε να το γράψει άλλος συγγραφέας».

Στο «Κατά τον Δαίμονα εαυτού» πρωταγωνιστούν οι δαίμονες που κινούν τα νήματα της ζωής. Δηλαδή πρωταγωνιστούμε όλοι. Κι αυτό δεν είναι υπερβολή ούτε τρόπος προβολής του βιβλίου. Είναι μια απλή αλήθεια. Το "Κατά τον Δαίμονα εαυτού" είναι μια μικρή πόλη (ή μια μεγάλη πόλη). Μια χώρα (ή όλες οι χώρες). Μια ανθρωπογεωγραφία των μικρών παθών και της μεγάλης αγωνίας για τις ομορφιές (και τις ασχήμιες) της δύσκολης ζωής. Αυτό το βιβλίο υπάρχει μόνον εφόσον διαβαστεί από την αρχή ως το τέλος. Ως η αρχή και το τέλος μιας ζωής που γεννιέται, μεγαλώνει και πεθαίνει (;) εντός του. Αυτό το βιβλίο είναι ένα έξυπνο εγχειρίδιο εξορκισμού (αλλά και επίκλησης) των δαιμόνων του καθενός.

5 Ιουνίου- Μπονσάι


Κύλησε ακόμα μία εβδομάδα και τελείωσε και η 5η Διεθνής έκθεση βιβλίου που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς δεν κατάφερα να πάω για να σας αφηγηθώ και εντυπώσεις, αλλά όσοι γνωστοί μου είχαν την τύχη να την επισκεφτούν, μίλησαν για μια ξεχωριστή εμπειρία. Είχαν συγκεντρωθεί οι μεγαλύτεροι εκδοτικοί οίκοι της Ελλάδας και πολλοί απ’ το εξωτερικό, σχεδόν όλες τις ώρες της ημέρας υπήρχαν παρουσιάσεις βιβλίων και συναφείς εκδηλώσεις, ενώ και η προσέλευση-ανταπόκριση του κοινού ξεπέρασε κάθε προσδοκία.

Κατά έναν παράξενο τρόπο, ενώ τους τελευταίους μήνες δυσκολευόμουν να διαβάσω γρήγορα, πριν από δύο εβδομάδες ολοκλήρωσε με άνεση τρία βιβλία, μέσα σε έξι μέρες. Ξεκίνησα με τους «Ονειροψιθυριστές» του Γρηγοριάδη (το έχω παρουσιάσει), το «μ.Χ» του Αλεξάκη (επίσης) και τελευταίο είχε σειρά το κλασικό, πλην άκρως πεσιμιστικό «1984» του Όργουελ, το οποίο δανείστηκα απ’ τη βιβλιοθήκη, γιατί ντρεπόμουν να λέω σε φίλους ότι δεν το είχα διαβάσει. Και πράγματι με αντάμειψε.

Το συστήνω ανεπιφύλακτα, όχι μόνο στους λάτρεις της επιστημονικής φαντασίας, αλλά και σε κάθε σκεπτόμενο αναγνώστη. Το βιβλίο έχει γραφτεί αν θυμάμαι καλά το 1949, αλλά το δυστοπικό μέλλον που περιγράφει, θα σας προκαλέσει ρίγη με την προφητικότητά του. Καθώς θα γυρίζετε τις σελίδες του, θα καταλάβετε από πού άντλησαν την έμπνευσή τους ταινίες όπως το «V for Vendetta» και το «Equilibrium» και αφού το τελειώσετε, οι ιδέες του θα σας κυνηγάνε για μέρες. Ποια είναι η υπόθεση; Ο Μεγάλος Αδερφός, υπό την απειλή διάφορων ακαθόριστων εξωτερικών και εσωτερικών απειλών, επιβάλει ένα στυγνό καταπιεστικό καθεστώς, με κάμερες να κατασκοπεύουν τις ζωές των πολιτών και με απαγόρευση κάθε είδους «επικίνδυνων» σκέψεων.

Αν τώρα θέλετε κάτι πιο φρέσκο, υπάρχει μία πρόταση απ’ τις εκδόσεις Πατάκη. Το Μπονσάι είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Χιλιανού συγγραφέα Αλεχάντρο Σάμπρα, βιβλίο το οποίο κριτικοί και αναγνώστες υποδέχτηκαν θετικά. Άριστος γνώστης της λογοτεχνίας και των τεχνικών αφήγησης, ο Σάμπρα, o οποίος είναι κριτικός λογοτεχνίας και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Ντιέγο Πορτάλες, πλέκει την ιστορία του νεαρού Χούλιο χρησιμοποιώντας λιτή γλώσσα, που φτάνει στην ουσία των καταστάσεων. Με συχνές αναφορές σε έργα άλλων δημιουργών και με σχόλια του αφηγητή που παρεμβάλλονται στην πλοκή, ο Σάμπρα γράφει ένα μυθιστόρημα μικροσκοπικό, ένα μυθιστόρημα-μπονσάι. Ύστερα από μια έντονη ερωτική σχέση με την αινιγματική Εμίλια, ο Χούλιο θα γνωρίσει το συγγραφέα Γκασμούρι, θα αποφασίσει να πουλήσει όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης του και να αφοσιωθεί στην καλλιέργεια ενός μπονσάι. Μπορείτε να αγοράσετε τη συντροφιά του «Μπονσάι» από όλα τα βιβλιοπωλεία έναντι 8 ευρώ και πιθανότατα δεν θα σας πάρει πάνω από δύο-τρεις μέρες για να το τελειώσετε.