Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2009

3 Δεκεμβρίου - Βιολονίστας / Αν ήταν όλα αλλιώς

>

Τις τελευταίες εβδομάδες δουλεύω πολύ για το Bookmarks, το free press για το βιβλίο, αλλά ανάμεσα σε όλα όσα έπρεπε να γίνουν, βρήκα το χρόνο να διαβάσω μέσα σε οκτώ μέρες δύο βιβλία, τα οποία είναι υποψήφια για το φετινό βραβείο αναγνωστών. Το συγκεκριμένο βραβείο απονέμεται από το ΕΚΕΒΙ (εθνικό κέντρο βιβλίου) σε συνεργασία με τις 230 λέσχες ανάγνωσης σε Ελλάδα και Κύπρο. Περισσότερες λεπτομέρειες για τον «διαγωνισμό», καθώς και τα δεκαπέντε υποψήφια βιβλία αναλυτικά μπορείτε να αναζητήσετε και στη σχετική σελίδα http://www.ekebi.gr. Τα δύο βιβλία που διάβασα από ορισμένους θα κατατάσσονταν στη δημοφιλή «γυναικεία» λογοτεχνία, προσωπικά μου άρεσαν, ενώ τη σεζόν που μας πέρασε πέτυχαν πολύ σημαντικές πωλήσεις. Πρόκειται για τον «Βιολονίστα» του Κώστα Καρακάση (συγγραφέας του «Ευτυχώς δεν γεννήθηκα όμορφη») και για το «Αν όταν όλα αλλιώς» της Αλκυόνης Παπαδάκη. Το πρώτο από εκδόσεις Ψυχογιός, το δεύτερο από εκδόσεις Καλέντη.

Ο «Βιολονίστας» του Κώστα Καρακάση είναι μια ιστορία αγάπης και μουσικής, με πολλές σκηνές που θυμίζουν ταινίες του παλιού καλού ελληνικού κινηματογράφου, ακριβώς δηλαδή η εποχή που διαδραματίζεται και η κεντρική ιστορία. Ένας βιολονίστας που παίζει στο δρόμο για να συντηρηθεί, συναντάει τυχαία μία πάμπλουτη κληρονόμο. Αυτή πιστεύει στο ταλέντο του και αναδεικνύεται στον προσωπικό του Μαικήνα. Ο άσημος Έλληνας μέσα σε μικρό χρονικά διάστημα εκτινάσσεται σε δυσθεώρητα ύψη δόξας καταπλήσσοντας τα πλήθη με την δεξιοτεχνία του, ένα ταλέντο που έχει κληρονομήσει από τους προγόνους του. Καθώς η σχέση μεταξύ του Ίωνα και της Αλκυόνης αναπτύσσεται, μαθαίνουμε μέσα από εκτενείς αναδρομές στο παρελθόν για την οικογένεια του βιολονίστα και τη μακρά πορεία της, η οποία ξεκινά τέσσερις γενιές πριν στην Κωνσταντινούπολη. Περιστατικά ξεχασμένα ανακατεύονται με το παρόν της αφήγησης και οι πολλές ιστορικές αναφορές κάνουν τους ήρωες ορισμένες στιγμές να δίνουν την εντύπωση ότι παίζουν τους ρόλους τους σε ένα χρονογράφημα και όχι σε μυθιστόρημα. Τελικά ο βιολονίστας επιστρέφει στην Ελλάδα στη σύγχρονη εποχή, μια αφορμή για να ψάξει στις κρυφές σελίδες της μνήμης του.

Συνολικά η γνώμη μου για το «Βιολονίστα» είναι θετική. Διαβάζεται πολύ εύκολα, σαν βιβλίο με κράτησε και νομίζω ο μέσος αναγνώστης (αν υπάρχει) δεν θα απογοητευτεί- το αντίθετο μάλιστα. Ο Καρακάσης μου έδωσε την εντύπωση ενός bon viveur της συγγραφής, ενός ευπατρίδη που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι και ο ίδιος μέρος της πλοκής του βιβλίου του. Διατήρησα μόνο λίγες ενστάσεις ως προς το ότι σε μερικά σημεία διάβαζα για κρίσιμα περιστατικά που έδεναν τόσο όμορφα, που με έκαναν να σκεφτώ ότι είναι πολύ καλά για να είναι αληθινά. Αλλά αυτή είναι η ατμόσφαιρα παραμυθιού που θέλησε να δημιουργήσει ο συγγραφέας και το σέβομαι. Το τέλος ήταν γλυκόπικρο όπως ακριβώς το φανταζόμουν και το ανέμενα.

Ξεκινώντας να διαβάζω το βιβλίο της Αλκυόνης Παπαδάκη, ομολογώ ότι είχα τοποθετήσει κάπως χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών μου, χωρίς να είμαι βέβαιος γιατί. Και όπως αποδείχθηκε η κρίση μου ήταν άδικη. Ίσως επειδή είχε πουλήσει πάρα πολύ (δεν είναι αρνητικό αυτό φυσικά) και δεν είχε τύχει να συναντήσω κανέναν για να μου πει τη γνώμη του (πάντα εμπιστεύομαι σχεδόν τυφλά τις γνώμες των φίλων). Το γεγονός αυτό θα οφείλεται στο ότι οι κατεξοχήν αναγνώστες του βιβλίου είναι μεγαλύτερης ηλικίας και μάλλον αυτό το γεγονός συνέβαλε στο να με εκπλήξει ευχάριστα το «Αν ήταν όλα… αλλιώς».

Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα επαρχιακό σπίτι, με ήρωες που περιγράφονται με χρώματα περισσότερο ανάλαφρα απ’ ότι αντικρίζουμε στην πραγματικότητα, και αυτό μου άρεσε πολύ. Οικογενειακά δράματα και δυσάρεστες καταστάσεις παρουσιάζονται με τρόπο που τραβάει τον αναγνώστη πολύ μακριά από τη μελαγχολία. Παράλληλα η Παπαδάκη επιλέγει να επεμβαίνει συχνά πυκνά στο κείμενο, είτε σχολιάζοντας με ανάλαφρο ύφος τα τεκταινόμενα, είτε συμπυκνώνοντας σε λίγες γραμμές ένα «ηθικό» δίδαγμα που έχει προκύψει από όσα συμβαίνουν.

Το «Αν ήταν όλα… αλλιώς» χαρακτηρίζεται από εξαίρετη γραφή που την ένιωσα να κυλάει σαν ρυάκι και δηκτικό χιούμορ που σε πολλά σημεία με έκανε να γελάσω με την καρδιά μου. Ευχαριστήθηκα την ανάγνωση και έπιασα τον εαυτό μου να συγκρίνει αποσπάσματα των ιστοριών με τις αγαπημένες «Μικρές ατιμίες» του Καρνέζη. Ως επίλογο θα χρησιμοποιήσω μερικά λόγια της Παπαδάκη, νομίζω κατάλληλα για να περιγράψουν τα βιβλία της: «Όταν κατάλαβα πως δεν μπορούσα ν’ αλλάξω τον κόσμο, είπα: εντάξει θ’ αλλάξω τον εαυτό μου. Πολύ το διασκέδασα που την πάτησα κι εκεί. Τελικά σκέφτομαι, προς τον παρόν δηλαδή γιατί πάντα το ψάχνω, πως επανάσταση είναι να’ χεις τα μάτια της ψυχής σου ανοιχτά, να επιμένεις, ν’ αγαπάς τη ζωή και να φροντίζεις να μην τη μολύνεις με το πέρασμά σου».

Αυτά για την ώρα. Ραντεβού σε δύο εβδομάδες, λίγο πριν τις γιορτές. Ως τότε καλές αναγνώσεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια: