Παρασκευή 10 Απριλίου 2009

9 Απριλίου- Το μυστικό της τελευταίας σελίδας

«Ο ήλιος βρήκε διέξοδο στα ερείπια των παλιών σπιτιών»*


Καλημέρα! Μετά από αυτόν τον λιτό στίχο, που πήρε τη θέση του προλόγου, η συνέχεια δεν μπορεί παρά να είναι ανάλογη. Στη σημερινή στήλη φιλοξενούμε έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα, τον Νίκο Χρυσό, του οποίου το μυθιστόρημα «Το μυστικό της τελευταίας σελίδας» κυκλοφόρησε τον μήνα που μας πέρασε από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Είναι ένα βιβλίο αξιόλογο και όπως θα διαπιστώσετε παρακάτω, δεν μένει στην επιφάνεια των πραγμάτων, αλλά αναλύει σε βάθος την ουσία τους. Εντύπωση, δε, μου έκαναν η επιλογή του ιδιαίτερου θέματος και το ύφος του συγγραφέα, που παραπέμπουν σε άτομο εξαιρετικά καλλιεργημένο και μεγαλύτερης ηλικίας, αν θεωρηθεί ότι η ηλικία είναι ποσό ανάλογο της σοφίας. Ολα τα παραπάνω βέβαια αναιρούνται αν το περιεχόμενο είναι αλληγορικό και ο Νίκος Χρυσός δεν υπάρχει, αλλά είναι ένα καλοστημένο κόλπο του marketing.


«Ποιος δεν φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ τις ψευδαισθήσεις ποιος δεν τις φοβάται…»

Φυσικά αστειεύομαι, ένα inside joke, όπως θα καταλάβει οποιοσδήποτε διαβάσει το βιβλίο. Ας γνωρίσουμε τον κύριο Χρυσό λίγο καλύτερα μέσα από το βιογραφικό του. Ο Νίκος Χρυσός γεννήθηκε το 1972, φοίτησε στο Βιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Τμήμα Σκηνοθεσίας της Σχολής Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα, ενώ «Το μυστικό της τελευταίας σελίδας» είναι το πρώτο του βιβλίο, όπως ήδη ανάφερα.

«Εμαθα να ταξινομώ τα γεγονότα από τα μουδιασμένα, αδέξια χέρια σου ως την κοινωνική μας Ιστορία»

Στα περί της πλοκής: Ο πολύ συμπαθής, χαμηλών τόνων κεντρικός ήρωας Χρήστος Κάσσιος (που υποψιάζομαι ότι έχει μπολιαστεί με πολλά στοιχεία του χαρακτήρα του συγγραφέα), είναι ένας τριαντατριάχρονος δημοσιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας στην υπηρεσία ενός εκ των μεγαλύτερων εκδοτικών οργανισμών της χώρας μας. Λίγο πολύ είναι μια συμβιβασμένη φιγούρα, ουσιαστικά ένα ακόμα εξάρτημα του συστήματος παραγωγής κέρδους. Παράλληλα είναι και λάτρης παλαιών βιβλίων, αγαπάει την ποίηση και ενίοτε συστήνεται χρησιμοποιώντας στίχους ποιητών.

Εχοντας ανασύρει πρόσφατα τον εαυτό του από ένα προσωπικό ναυάγιο, βρίσκει διέξοδο για τις σκέψεις του σε ένα ξεχασμένο λογοτεχνικό ρεύμα, που αρχίζει να συζητιέται σε λογοτεχνικούς κύκλους, ενώ παράλληλα ανεξήγητα ίχνη του ρεύματος αρχίζουν να εμφανίζονται στις τελευταίες σελίδες βιβλίων. Η περιέργεια τού Κάσσιου τον ωθεί σε μία ενδελεχή έρευνα όχι μόνο σε παλαιοβιβλιοπωλεία και πάγκους στο Μοναστηράκι, αλλά και στο χρόνο μέσα από συζητήσεις με ανθρώπους, που θα μπορούσαν να είναι η προσωποποίηση της εκδοτικής ιστορίας των τελευταίων πενήντα χρόνων. Στο πλευρό του είναι πρώτα απ’ όλα ο φίλος του Κάστρο (εκ του Φιντέλ), ένας γείτονας, πιτσιρικάς φοιτητής και ο Οδυσσέας, ο ιδιοκτήτης ενός μαγειρείου, στο οποίο ανά πάσα στιγμή καταφεύγουν για να ανακεφαλαιώσουν την εξέλιξη των ερευνών τους. Ο Κάσσιος, όμως δεν αργεί να αντιληφθεί ότι πίσω από τις φαινομενικά τυχαίες αναφορές στο ξεχασμένο λογοτεχνικό ρεύμα, κρύβεται ένα είδος λογοτεχνικής συνωμοσίας. Μια απάτη. Αν και το «Μυστικό της τελευταίας σελίδας» δεν είναι βιβλίο που στηρίζεται στη γρήγορη δράση, τις ανατροπές και τα ανελέητα ανθρωποκυνηγητά, καλύτερα να μην αποκαλύψω περισσότερα για την εξέλιξη της υπόθεσης – το αφήνω σε εσάς.

«Χρόνια ο ουρανός ήτανε ένα δύσκολο χαρτί κρυμμένο μεσ’ στην τσέπη μου»

Οπως έγραψα και στην εισαγωγή, το βιβλίο του Χρυσού δεν είναι από αυτά που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «εύκολο», αν μπορεί να στοιχειοθετηθεί τέτοιος ορισμός για βιβλίο. Το «Μυστικό της τελευταίας σελίδας» ξεδιπλώνει χωρίς βιασύνη τις αρετές του και ανταμείβει με το άρωμα που αποπνέει, σαν ελληνικός καφές συνοδευόμενος από φρέσκα κουλουράκια, ένα κυριακάτικο πρωί. Ο συγγραφέας φαίνεται ότι έχει διαβάσει πολύ, η γραφή του είναι εξαιρετικά ώριμη, μαντεύω έχει αστείρευτο μεράκι και αγαπάει πολύ αυτό που κάνει. Αν έπρεπε να τον χαρακτηρίσω με μία λέξη, θα διάλεγα το «εμβριθής». Η ενασχόληση με το θέμα του βιβλίου, της κριτικής, των παλαιοβιβλιοπωλών και των συλλεκτών, είναι πολύ ενδιαφέρουσα, οι χαρακτήρες είναι αληθινοί, «γήινοι», θα κερδίσουν τη φιλία σας χωρίς περιττούς εντυπωσιασμούς και φανφάρες. Νομίζω είναι ένα βιβλίο που ο παραδοσιακός αναγνώστης θα το απολαύσει.

«Και σιωπηλά σαν τα βιβλία το φως της μέρας κλείνει»


*Τα αποσπάσματα ποιημάτων που περιέχονται στο άρθρο ονοματίζουν κεφάλαια του βιβλίου του Νίκου Χρυσού. Διάλεξα μερικά για να διανθίσω το άρθρο και να αποδώσω καλύτερα το ύφος του «Μυστικού της τελευταίας σελίδας». Με τη σειρά που αναφέρονται, προέρχονται από τα εξής ποιήματα:
(1) Στίχος από το ποίημα του Σπύρου Κατσίμη, «Επιστροφή», Επιλογή 1955-1974, Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1979, σελ. 42.
(2) Στίχος από το ποίημα του Γιάννη Νεγρεπόντη, «Η λογοτέχνις», Μικροαστικά, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, Αθήνα 1999, σελ. 69.
(3) Στίχος από το ποίημα του Νίκου Σπάνια, «Εφήμερε και Αναγκαίε», Γλυκός Τρόμος, Θεσσαλονίκη 1964, σελ. 8.
(4) Στίχος από το ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη, «Η ιστορία ενός παιδιού», Ποιήματα 1945-1971, Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1991, σελ. 155.
(5) Στίχος από το ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, «Τραγούδι το Φθινόπωρο», Τα Ποιήματα, Εκδόσεις Πυρσός Α.Ε., Αθήνα 1939, σελ. 69.

Δεν υπάρχουν σχόλια: